Türk-İş Açlık Çizgisi Yükselmeye Devam Ediyor: Et Tüketimi 5 Yılda Yarıya Düştü, Gıda Alarmları
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türk-İş) araştırmasına göre Mayıs ayında gıda fiyatları aylık yüzde 2,23, yıllık ise yüzde 72,18 arttı. Buna göre dört kişilik bir ailenin yemek ve barınma giderlerini kapsayan açlık ve yoksulluğun sona ermesi de arttı.
Türk-İş: Dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 10.362,01 TL’ye, yoksulluk sınırı 33.752,49 TL’ye yükseldi.
Türk-İş’ten yapılan açıklamada, Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve yeterli beslenebilmesi için gerekli olan aylık gıda harcaması bedeli (açlık sınırı), gıda harcaması ve giyim, barınma ile birlikte 10 bin 362,01 TL’ye çıktı. (kira) Elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık vb. diğer zaruri ihtiyaç giderlerinin aylık toplam bedeli (yoksulluk sınırı) 33 bin 752,49 TL, bir bekarın ‘geçim gideri’ çalışan aylık 13.439.41 TL’dir. yükseldi .
Türkiye’de 2023 Mayıs prestijiyle taban fiyat 8 bin 506 TL.
Türk-İş’ten yapılan açıklamada, “Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin ‘gıda’ için yapması gereken taban harcama fiyatındaki artış bir önceki aya göre yüzde 2,23 arttı.
Gıda harcamalarında yılbaşından bu yana 5 aylık değişim oranı yüzde 27,44 olurken, yıllık değişim yüzde 72,18, 12 aylık ortalamalara göre değişim ise yüzde 112,13 olarak hesaplandı.
Türk-İş’in yaptığı değerlendirmede, vatandaşların gıdada tasarruf noktasına geldiği, öğün sayısının azaldığı, daha az ve daha kalitesiz beslendikleri belirtildi.
ETBİR verilerine göre 2017 yılında kişi başı 14 kg olan kırmızı et tüketimi, 2022 yılında 7 kg’a geriledi.
TÜİK’in açıkladığı 2021 verilerinde yüzde 14,4 olan yoksulluk oranının da 12 milyon kişinin ciddi sorunlarla karşı karşıya olduğunu gösterdiğine dikkat çekildi.
Gelir dağılımındaki adaleti ölçen Gini Katsayısı’nın OECD ülkeleri arasında Meksika ve Kosta Rika’dan sonra Türkiye’de en yüksek olduğu vurgulandı.
Türk-İş’in hesaplamasına dayalı ve doğrudan piyasadan derlenen fiyatlara göre 2023 Mayıs ayı prestijiyle süt, yoğurt ve peynir kümelenmesinde yoğurt fiyatları sınırlı düzeyde gerilerken, peynirde yüzde 3 arttı. Süt fiyatı değişmedi.
Yerli üretim ve yerli gruyere, Çerkez, abaza, çeçil ve tulum peynirleri ile kilogram fiyatı 200-400 TL’nin ortasında olan dedektiflik olayları ve 300-600’in ortasında değişen çedar için uyarılar çalmaya başladı. TL.
Et, tavuk, balık, yumurta, baklagiller ve yağlı tohum artefaktlarının bulunduğu kümede bir ayda balık yüzde 5, tavuk ta yüzde 6 arttı.
Kuru fasulyede yüzde 13, kırmızı mercimekte yüzde 9 artış oldu. Kuzu ve yeşil mercimek fiyatları bir miktar artarken, ortalama dana eti fiyatları yüzde 13, yumurta fiyatları yüzde 15 ve nohut fiyatları yüzde 3 geriledi. Yağlı tohumların fiyatı bu ay sabit kaldı. Fiyatları sırasıyla 500 ve 290 TL/kg’dan başlayan dana pastırma ve sucuk alarmları dedektiflik olaylarına konulmaya başlandı.
Ekmek ve tahıllar grubunda bir ayda pirinç yüzde 7, un yüzde 13 arttı. Bulgur fiyatı yüzde 12 düştü. Makarna fiyatı değişmedi. İrmik fiyatı sınırlı geriledi. Ekmek fiyatı aynı kaldı.
Yaş sebze-meyve kümelenmesinde taze soğan ve marul gibi yeşil soğan ile pırasa ve lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerin sokak pazarlarında fiyatları yüzde 20 arttı.
Patatesin fiyatı 17,5 TL’ye yükselirken, geçen ay 25 TL’ye yükselen soğanın ortalama kilogram fiyatı 19 TL’ye geriledi.
Gıda sepetinde bu ayki artışın şampiyonu havuç yüzde 75 artışla ortalama 35 TL’den satıldı. Limon, turp, domates ve salatalık fiyatları gerilerken, patlıcan ve kabak fiyatları değişmedi.
Kış meyveleriyle vedalaşırken yaz meyvelerinden tezgahlarda popüler hale gelen kiraz ve karadutun fiyatları 40 TL denildi. En uygun fiyatlı meyve 16 TL ile elma, meyve standlarında azınlıkta kaldı. Sebzelerin (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, marul vb. salata yeşillikleri hariç) ortalama kg fiyatı 19,68 TL, meyvenin ortalama kg fiyatı 28,57 TL oldu.
Uçucu yağ eserlerinin yer aldığı kümede son bir ayda ayçiçek yağında ortalama yüzde 3, zeytinyağında ise ortalama yüzde 4 artış oldu. Tereyağında değişiklik olmadı, margarin fiyatı yüzde 3 düştü.
Son kümede yer alan besinlerden tuz, baharat, ıhlamur, zeytin, şeker ve pekmez fiyatlarında ise değişiklik olmadı. Salça fiyatı sonlu bir seviyede düştü. Reçel hafif seviyedeydi, çaya yüzde 5, bala yüzde 10 zam yapıldı.
